Ik versta onder liefde


‘Illegaal verblijf wordt strafbaar’, staat er zonder nadere verantwoording in het regeerakkoord van 30  september 2010. Het Hof van Justitie van de Europese Unie heeft op 6 december 2012  bepaald dat de lidstaten van de EU bevoegd zijn illegaal verblijf strafbaar te stellen met als sanctie een geldboete. Ook vervangende hechtenis is volgens het Hof toegestaan onder voorwaarde dat is gegarandeerd dat deze straf wordt opgeheven zodra de vreemdeling kan worden uitgezet.

Dan mag barmhartigheid dus ook niet meer.

Nova-uitzending op 27 mei 2008:
Niet criminele illegalen in Nederlandse detentiecentra worden door bewakingspersoneel vernederd, getreiterd en zelfs mishandeld. Ze worden onnodig in isolatiecellen opgesloten en daarbij wordt buitensporig geweld gebruikt. Dat zegt een klokkenluider, een bewaker in een detentiecentrum. Ze wilde haar verhaal gewoon herkenbaar vertellen, maar omdat ze een contractuele zwijgplicht heeft doet ze dat op advies van juristen anoniem en met stemvervorming.


Bewaker:

Er zijn een hele hoop bewakers die heel erg trots zijn op het treiteren en er zijn ook een heleboel bewakers die ‘s morgens binnenkomen van: ik hoop dat het een leuke dag wordt, geen saaie dag, dat er eens een keer wat gebeurt, dat we eens iemand op zijn bek kunnen slaan of dat we eens iemand naar een isolatieafdeling kunnen sturen. Dat er nou eens lekker wat gebeurt hier.
PvdA-Tweede Kamerlid: Het is verschrikkelijk. Het is echt heel erg schokkend, als je hoort de verhalen die gedetineerden vertellen. Dat kan niet; dat is onmenselijk.
VVD-Tweede Kamerlid: Wij zijn hard in de zin dat wij van mening zijn dat illegalen het land moeten verlaten. En als ze niet meewerken aan hun vertrek dat ze dan opgesloten moeten worden tot ze wel meewerken. Totdat ze meewerken, moeten ze netjes behandeld worden. Ze moeten altijd netjes behandeld worden. Dit is Nederland en in onze gevangenissen, daar worden gevangenen netjes behandeld. Gebeurt dat niet, dan moet dat gecorrigeerd worden.



Brief van een bewaker aan Nova:

Het systeem van vreemdelingendetentie is onmenselijk, onrechtvaardig en wreed. Je kan je niet voorstellen hoe erg het is, als je het niet zelf met je eigen ogen gezien hebt, zoals ik. Je kan er met je verstand niet bij. Dit onmenselijke gevangenissysteem is opzettelijk ontworpen om mensen geestelijk kapot te maken, om van gezonde gevangenen psychiatrische patiënten te maken. Dit systeem heeft ook een slechte uitwerking op ons bewakers. Eigenlijk is het ons werk om voor veiligheid van mensen te zorgen. Maar als je in dit systeem mee gaat draaien, verander je automatisch, of je wil of niet, in een onmens. In plaats van veiligheid te bieden, ga je mensen slecht behandelen.

Vreemdelingendetentie in strijd met de mensenrechten.
Het blijkt dat jaarlijks in Nederland acht- tot tienduizend vreemdelingen onder slechte omstandigheden in een detentiecentrum worden opgesloten. Het rapport was een update van een eerdere noodkreet uit 2008 en de organisatie concludeert dat er, ondanks alle beloften, nauwelijks iets verbeterd is in de afgelopen jaren: vluchtelingen worden strenger behandeld dan criminelen. Ook zwangere vrouwen, zieken en kinderen worden in detentiecentra opgesloten.
Het nieuwe tijdperk dat in de ogen van enkele miljoenen in Nederland dan toch eindelijk is aangebroken, lijkt op het tijdperk van de jaren voor de Tweede Wereldoorlog: ook toen werd in Europa aan ‘vreemdelingen’ op steeds hoger toon te verstaan gegeven dat zij stonken en moesten oprotten, met zulke en vergelijkbare woorden.


‘Wat doen ze hier eigenlijk? Wie heeft ze binnengelaten?’


Denk je eens in dat ze weg zijn, je vrienden, je geliefde, je kinderen, je ouders, allen die wij ‘onze relaties’ noemen —  en wég ook al je rechten, zekerheden en bezittingen. Stel dat het jouw positie en ‘status’ was: vreemdeling te zijn. De mens als vreemdeling heet een boek uit 1960, over het grote thema van de moderne literatuur. Maar je hoeft Kafka in zijn labyrintenwereld en Camus en Eliot en Beckett niet gelezen te hebben om jezelf te zien rondzwerven in een vreemde, ongastvrije wereldstad, een wildvreemde taal en nog erger.

Er staat niet dat je ze moet omarmen. En niet dat je warme gevoelens voor ze moet koesteren. De uitleg van het woord ‘liefde’ is ‘brood en kleding’. Brood en kleding zijn elementaire levensbehoeften. ‘Liefhebben’ blijkt in die spreuk over de vreemdeling te betekenen: in leven laten; in het leven, dat meest kostbare mensenrecht. Zoals ‘liefde’ tot je naaste wortelt in het besef van gelijkheid, dat je bent zoals hij of zij:

zo wortelt ‘liefde’ tot de vreemdeling in het besef dat je ook zelf een vreemdeling bent, geweest bent, kunt worden. Wie het leven een beetje kent, sluit dat niet uit.

Om te leren wat liefde is, moet je je wagen aan de moeilijkste liefde: de liefde tot de vreemdeling. Opdat de samenleving der mensen niet zal wegzakken in schijn- liefde, apen-liefde, bezitters-liefde, bloed-liefde, bloed- en-bodem-liefde, wordt ons gevraagd de vreemdeling lief te hebben.

Bron: Huub Oosterhuis, Ik versta onder liefde.




  
De tekst is van Huub Oosterhuis, de vader van Trijntje.